Nederlands - Modern Grieks leren

έχω - hebben

Tijden - wijzen	Actieve Vorm
Aantonende wijs	Enkelvoud	Meervoud
Onvoltooid tegenwoordige tijd	έχω	έχουμε, έχομε
	έχεις	έχετε
	έχει	έχουν(ε)
Onvoltooid verleden tijd	είχα	είχαμε
	είχες	είχατε
	είχε	είχαν(ε)
Aoristus


Voltooid tegenwoordige tijd


Voltooid verleden tijd


Toekomende tijd (1)	θα έχω	θα έχουμε, θα έχομε
	θα έχεις	θα έχετε
	θα έχει	θα έχουν(ε)
Toekomende tijd (2)


Voltooid toekomende tijd


Aanvoegende wijs
Onvoltooid tegenwoordige tijd	να έχω	να έχουμε, να έχομε
	να έχεις	να έχετε
	να έχει	να έχουν(ε)
Aoristus


Voltooid tegenwoordige tijd


Gebiedende wijs
Tegenwoordige tijd	έχε	έχετε
Aoristus
Deelwoord
Tegenwoordige tijd	έχοντας
Voltooid tegenwoordige tijd
Onbepaalde wijs
Aoristus

«έχω» is een onregelmatig werkwoord, waarvan alleen de onvoltooid tegenwoordige tijd regelmatig is. Het wordt evenals «είμαι = zijn» gebruikt als hulpwerkwoord bij de vorming van voltooide tijden. Zelf heeft «έχω» geen voltooide tijden, geen passieve vorm, geen 2de stam en dus geen verschil in aspect.

Enkele voorbeelden van «έχω» als werkwoord:

ελληνικά	ολλανδικά
1Έχει μεγάλη περιουσία.	Hij/zij heeft een groot fortuin.
2Είχε την τελευταία λέξη.	Hij/zij had het laatste woord.
3Άρχισε να βρέχει, έχεις ομπρέλα;	Het begint te regenen, heb je een paraplu?
4Tο σπίτι έχει πέντε δωμάτια.	Het huis heeft vijf kamers.
5Oι λέξεις έχουν μία, δύο ή περισσότερες συλλαβές.	De woorden hebben een, twee of meer lettergrepen.
6Έχει τον άντρα της στο νοσοκομείο.	Haar man ligt in het ziekenhuis (lett. Zij heeft haar man in het ziekenhuis).
7Tις οικονομίες μου τις έχω στην τράπεζα.	Ik heb mijn spaargeld op de bank (lett. Mijn spaargeld dat heb ik op de bank).
8Δεν το έχει για τίποτα, αν ζοριστεί να φύγει.	Het is niet niets als men gedwongen wordt te vertrekken.
9Προβλέπουν ότι θα έχουμε σεισμούς	Zij voorspellen dat we aardbevingen zullen hebben.
10Δεν έχεις να του δώσεις τίποτε	Je moet hem niets geven.

De zinnen 1, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 zijn in de onvoltooid tegenwoordige tijd van de aantonende wijs. In zin 6 heeft «έχω» de betekenis van zich ergens bevinden.

Zin 2 is in de onvoltooid verleden tijd

Zin 9 is in de onvoltooid toekomende tijd (geen aspect)

Zin 10 is in de onvoltooid tegenwoordige tijd en de betekenis van «έχω» is hier moeten en noodzakelijk zijn.

Enkele voorbeelden van «έχω» als hulpwerkwoord:

ελληνικά	ολλανδικά
1Έχω πιει τρεις καφέδες από το πρώι.	Ik heb vanaf vanmorgen drie koffie gedronken.
2Είχα κιόλας αναχωρήσει στις εννέα το πρώι.	Ik was al om negen uur in de morgen vertrokken
3Έχει ζαλιστεί από το ταξίδι.	Hij is duizelig geworden van de reis.
4Το ταξίδι τον έχει ζαλίσει.	De reis heeft hem duizelig gemaakt.
5Είχε βαρεθεί να περιμένει τόσο πολύ καιρό.	Hij werd moe door zo lang te wachten.
6Θα σου το έχουν στείλει.	Zij zullen het je gestuurd hebben.
7Να είχαμε κερδίσει το λαχείο!	Hadden we de de loterij maar gewonnen!
8Ας έχουν βγει επιτέλους τα αποτελέσματα!	Laten ze eindelijk de resultaten naar buiten brengen!
9Όταν ήρθες, έχω φύγει.	Toen je kwam, ben ik vertrokken.
10Δεν θα είχα φύγει, αν είχες έρθει νωρίς.	Ik zou niet weggegaan zijn, als je vroeg was gekomen.

De voltooide tijden komen in het MG niet zo vaak voor als in het Nederlands. Ze worden gevormd met behulp van het hulpwerkwoord «έχω = hebben». Ze worden alleen gebruikt als de situatie, die het werkwoord aangeeft, in het heden plaats vindt. De handeling of gebeurtenis heeft zich echter in het verleden afgespeeld. We hebben hier te maken met het aspect dat een resultaat van een situatie uitdrukt.

De zinnen 1, 3,en 4 zijn in de voltooid tegenwoordige tijd. De vormen van het werkwoord zijn in zin 3 passief «ζαλίζομαι = duizelig worden» en in zin vier actief «ζαλίζω = duizelig zijn»

De zinnen 2 en 5 zijn in de voltooid verleden tijd.

Zin 6 is in de voltooid toekomende tijd.

In zin 7 wordt een onvervulde wens uitgedrukt met behulp van het partikel «να». Het is, samen met het werkwoord «κερδίζω - winnen, overwinnen, verdienen», vervoegd in de 1ste persoon meervoud van de voltooid verleden tijd

Zin 8 drukt met het partikel «ας», het werkwoord «βγαίνω» en het hulpwerkwoord «έχω» een aansporing uit. De vervoeging is in de voltooid tegenwoordige tijd.

Zin 9 is een gebeurtenis in het verleden, die door de spreker in het heden verteld wordt, waardoor de bijzin in een voltooid tegenwoordige tijd staat.

Hetzelfde geldt voor zin 10 waarbij de hoofdzin in de voltooid verleden toekomende tijd staat. De bijzin is in de voltooid verleden tijd.